Grafieken zijn fantastische tools om de inhoud van een complexe relatie of dataset kernachtig in beeld te brengen. Maar een spreadsheet vol interessante data vertalen naar een grafiek staat niet gelijk aan effectief communiceren wat die data betekenen.. Blijstift kan je helpen met het samensmelten van grafiek, verhaal en beeld zodat ze samen sterker zijn.


Een goed voorbeeld van de kracht van grafieken voor het vertellen van een verhaal is het blog Indexed. Kunstenaar en schrijven Jessica Hagy, de persoon achter het blog post daar met grote regelmaat bedriegelijk simpele diagrammen (op indexkaarten) met bedrieglijk diepe inzichten.

De grafiek als verhaal

Nu kun je natuurlijk gewoon een staafdiagram in je verslag opnemen, maar dat blijft droge materie. En soms wil je net iets meer aandacht voor de bombshell die er in verstopt zit; je bent op zoek naar de menselijke kant van je cijfers; of misschien is je grafiek wel een fantastisch verhaal op zichzelf, zoals bij deze mini-animatie die ik voor hoogleraar Exposoom Roel Vermeulen maakte over John Snow (Nee, niet die van Game of Thrones, maar de 19e eeuwse grondlegger van de epidemiologie).

Snow turfde zich een weg door een Londense choleraepidemie op zoek naar de bron en kwam uit bij een centrale waterpomp als boosdoener. En passant zette hij daarbij de toenmalige overtuiging op de helling dat cholera zich verspreidde door de lucht.

In 2022 maakte ik voor Vermeulen nog een andere reeks visuals over de luchtkwaliteit rond Utrechtse scholen.

Meet the Professor: professoren fietsen omgevingsdata bij elkaar


Zo rond het begin van de lente is er in Utrecht een bijzonder moment: dan komen de hoogleraren allemaal tevoorschijn uit hun labs en kantoren. Je ziet ze ineens overal in de stad fietsen. Waarom? Ze zijn op weg naar een van de ongeveer 100 basisscholen die meedoen met Meet the Professor om de bovenbouwers te gaan vertellen over hun werk en over hoe tof de wetenschap is.


Voor de editie van 2022 stuurde hoogleraar Roel Vermeulen de professoren op pad met 'snuffelsensoren' in hun fietstassen om te meten hoe het gesteld is met de luchtkwaliteit rondom de scholen. BLIJSTIFT mocht de visualisaties voor hem maken die de standaarden, de trend van de meetgegevens en de de uitschieters in beeld brachten, zodat hij er een scherp en pakkend verhaal van kon maken in zijn presentaties.


Het resultaat was een mooi voorbeeld van de overlap die er bestaat tussen grafieken en verhalen. Grafieken zijn fantastisch: ze zijn heel effectief om de inhoud van een complexe verhouding of dataset te communiceren. (Met als kanttekening dat ze - wanneer ze onnauwkeurig gebruikt worden - fantastische verzinsels kunnen zijn). Maar een spreadsheet met een lijst van 100 scholen en hun geassocieerde omgevingsdata (% omgevingsgroen, stikstof-, fijnstof- en geluidsniveau) bevat veel interessante data, maar het is nog geen duidelijk verhaal.

En dat is waar Blijstift om de hoek komt kijken: uitzoeken hoe grafiek, verhaal en beeld elkaar kunnen versterken.

Maximale overtuigingskracht voor jouw grafiek?


Ben jij ook op zoek naar het verhaal achter een grafiek? Neem gerust contact op!